Włosy u ludzi nie rosną w sposób ciągły, każdy z nich ma swój cykl wzrostu, niezależny od włosów sąsiednich. Proces ten kontrolowany jest przez niewyobrażalną liczbę czynników biologicznych, m.in. przez hormony (na czele z androgenami), czynniki wzrostu, neuropeptydy, cytokiny oraz czynniki zależne od pory roku. Tradycyjnie w cyklu włosowym wyróżniamy następujące fazy: faza wzrostu – anagen, faza przejściowa – katagen oraz faza spoczynku – telogen.
W fazie anagenu, trwającej 3-6 lat, komórki macierzy wykazują największą aktywność mitotyczną a mieszek włosowy osiąga swoją maksymalną wielkość. Katagen trwa krótko, 1-2 tygodnie. W tym okresie synchroniczna apoptoza doprowadza do zniszczenia mieszka włosowego. Brodawki skórne zanikają a włos przybiera kształt maczugowaty. Faza spoczynku (telogen) trwa 2-4 miesiące. W jej przebiegu zrogowaciały i nieczynny metabolicznie włos ulega dalszej redukcji, a w końcowej fazie spoczynku wypada, torując drogę nowemu włosowi anagenowemu. W obrębie owłosionej skóry głowy około 85% włosów jest w fazie anagenowej, 1% w fazie katagenowej oraz 15% w fazie telogenowej.
Tak więc wypadanie włosów to proces naturalny i nie powinien budzić niepokoju gdy dobowa utrata nie przekracza 60-120 włosów. Należy uwzględnić także niewielkie wahania sezonowe i tak jesienią wypadanie włosów jest nieco większe a mniejsze w okresie zimowym. U osób myjących włosy codziennie wypadanie włosów rozkłada się równomierne, przeciwnie gdy myjemy włosy raz w tygodniu.
W przypadku, gdy liczba wypadających włosów w ciągu doby wzrasta należy rozważyć współwystępowanie ewentualnych chorób internistycznych, dermatologicznych oraz zaburzeń hormonalnych.
Jedną z najczęstszych przyczyn u miesiączkujących kobiet jest obecność niedokrwistości z niedoboru żelaza. Do jej stwierdzenia wystarczy wykonanie morfologii oraz oznaczenie poziomu żelaza w osoczu krwi. Zwiększone wypadanie włosów może być jednym z objawów niedoczynności tarczycy. Odpowiednie badania pomogą także wykluczyć ewentualne problemy gastryczne. W przypadku nieregularnych miesiączek należy zbadać także hormony płciowe, mając na uwadze takie choroby jak zespół policystycznych jajników oraz hiperprolaktynemię. W zależności od obrazu klinicznego, należy pamiętać także o wykluczeniu kiły.
Do zwiększonego wypadania włosów mogą prowadzić także niektóre schorzenia owłosionej skóry głowy. Najczęściej spotykane to łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca i atopowe zapalenie skóry, rzadziej liszaj płaski, toczeń rumieniowaty, twardzina ograniczona i wiele innych.
Nie należy pomijać predyspozycji genetycznych do ubogiego owłosienia lub do utraty włosów w młodym wieku. Jedną z przyczyn nadmiernej utraty włosów może stanowić stres, ale tego czynnika na ogół nie udaje się na trwałe wyeliminować.