Trądzik różowaty (rosacea) to przewlekła, zapalna choroba skóry twarzy cechująca się niezwykle zróżnicowanym obrazem klinicznym. Obecnie wyróżnia się cztery podtypy choroby: rumieniowo-teleangiektatyczną, grudkowo-krostkową, guzkową oraz oczną. Choroba najczęściej występuje wśród mieszkańców Europy Północnej i Zachodniej oraz Ameryce Północnej. Początek choroby zwykle przypada na 20-30 rok życia. Pacjenci wykazują skłonność do częstego zaczerwienienia skóry wypukłych części twarzy, poszerzania naczyń a także do tworzenia się zmian zapalnych, bolesnych przy dotyku.
Z biegiem lat dolegliwości te ulegają stopniowemu nasileniu, z pełnym rozwojem choroby w 40-50 roku życia. Choroba częściej dotyczy kobiet (stosunek kobiet do mężczyzn to 3:1). U około 30%chorych stwierdza się występowanie trądziku różowatego w rodzinie.
Pomimo podobieństwa nazw trądzik różowaty nie ma nic wspólnego z trądzikiem zwykłym.
Przyczyna powstania trądziku różowatego nie jest w pełni poznana. Kluczową rolę odgrywa proces zapalny w naczyniach krwionośnych skóry, który prowadzi do poszerzenia drobnych naczyń przez co stają się one widoczne gołym okiem a skóra ulega zaczerwienieniu. Istotną rolę odgrywa także naturalna odporność immunologiczna, udział reaktywnych form tlenu i enzymów proteolitycznych, promieniowanie UV oraz czynniki infekcyjne (Demodex folliculorum, ewentualnie Helicobacter pylori).
Trądzik różowaty to choroba przewlekła i nieuleczalna, przebiegająca z okresami remisji oraz zaostrzeń. Wyróżnia się szereg czynników, które mogą niekorzystnie wpływać na przebieg choroby:
Czynniki fizyczne: promienie słoneczne, wysoka i niska temperatura powietrza, nadmierna wilgotność lub suchość otoczenia (m.in. sauna, gorąca kąpiel), silny wiatr.
Czynniki chemiczne: składniki kosmetyków takie jak: aceton, alkohole, środki zapachowe, AHA (alfa-hydroksykwasy), mydła i środki złuszczające.
Pokarmy: produkty spożywcze zawierające ocet, sery i inne produkty mleczne, czekolada, wanilia, ostre przyprawy (curry, chili, pieprz)
Napoje: gorąca lub mocna kawa, herbata, czekolada, alkohole.
Stres.
Wysiłek fizyczny.
Stan kliniczny: gorączka, grypa, katar, reakcje alergiczne, menopauza, miesiączka.
Leki:
ogólne- m.in. witamina PP, leki rozszerzające naczynia (nitrogliceryna, glikokortykosteroidy), leki obniżające poziom cholesterolu (statyny), leki obniżające ciśnienie krwi;
miejscowe- glikokortykosteroidy (zwłaszcza stosowane na skórę twarzy), retinoidy.