Toczeń rumieniowaty krążkowy to ograniczona do skóry choroba autoimmunologiczna, należąca do grupy chorób tkanki łącznej. Schorzenie cechuje się obecnością ograniczonych, czerwonych, szorstkich w dotyku ognisk, które często goją się z pozostawieniem blizny.

Schorzenie dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn (od 2:1 do 4:1). Zapadalność u kobiet rasy czarnej wynosi >1:200. Najczęściej początek choroby przypada na okres pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Przyczyna tocznia rumieniowatego krążkowego nie jest do końca poznana. Najbardziej prawdopodobne jest podłoże autoimmunologiczne i tak schorzenie rozwija się u osób genetycznie predysponowanych, u których takie czynniki jak promieniowanie ultrafioletowe, infekcje i zmiany temperatury indukują procesy autoimmunologiczne.

Zmiany chorobowe lokalizują się w typowych przypadkach na czole, nosie i policzkach. Gdy policzki zajęte są obustronnie, stosujemy określenie rumień w kształcie motyla. Rzadziej zajęte mogą być również powieki, małżowiny uszne, owłosiona skora głowy i okolica dekoltu. Jeszcze rzadziej zmiany skórne mają charakter rozsiany i obejmują tułów i kończyny. W ostatnim przypadku istnieje większe ryzyko przejścia choroby w układowy toczeń rumieniowaty.

Wykwity mają charakter szerzących się obwodowo ognisk rumieniowo-obrzękowych, które w części centralnej pokryte są ściśle przylegającą białożółtą łuską. Ogniska mają szorstką powierzchnię (hiperkeratoza mieszkowa) pokrytą łuskami. Z czasem w części centralnej zmiany bledną i ta część wykwitu staje się wklęsła. W miarę bliznowacenia zanikają czopy rogowe i ujścia mieszków włosowych. Schorzenie goi się z powstawaniem zmian barwnikowych, u osób rasy czarnej powstają ogniska odbarwień, natomiast u osób rasy białej- przebarwień.

Wyróżnić można szereg odmian schorzenia m.in. postać obrzękową, podskórną, odmroźinową, przerosłą.

W leczeniu ogólnym stosuje się przede wszystkim leki przeciwmalaryczne, miejscowo – glikokortykosteroidy.