Rumień wielopostaciowy (erythema multiforme) to schorzenie objawiające się występowaniem dobrze odgraniczonych obrzękowych, sinoczerwonych rumieni niekiedy z obecnością pęcherzy na powierzchni, które lokalizują się najczęściej na skórze i błonach śluzowych jamy ustnej. Z uwagi na obraz kliniczny wyróżniamy postać łagodniejszą (minor) i ciężką (major), która obejmuje zespół Stevensa-Johnsona i toksyczną nekrolizę naskórka.
Wśród przyczyn pojawiania się zmian chorobowych wymienia się różnorodne czynniki, najczęściej są to:
– zakażenia wirusowe – głównie herpes simplex (HSV 1, HSV 2), rzadziej Coxsackie, enterowirusy.
– zakażenia bakteryjne – głównie paciorkowcowe z wewnątrzustrojowych ognisk zakażenia (migdałki, zęby).
– Mycoplasma – głównie zakażenia płuc o ciężkim przebiegu.
– leki takie jak m.in. sulfonamidy, barbiturany, salicylany.
W około 50% przypadków nie udaje się ustalić czynnika wywołującego – mówimy wówczas o odmianie idiopatycznej schorzenia.
W odmianie łagodniejszej (minor) rumienia wielopostaciowego stwierdza się obecność zmian rumieniowo-obrzękowych, które wykazują skłonność do tworzenia koncentrycznych figur i obrączek. W odmianie pęcherzowej stwierdza się dodatkowo obecność pęcherzy, natomiast w odmianie krwotocznej – zmian krwotocznych. Najczęściej zmiany lokalizują się na odsiebnych częściach kończyn górnych i dolnych, ale mogą zajmować także błony śluzowe jamy ustnej i okolic płciowych. Zmiany są symetryczne, nie towarzyszy im świąd ani bolesność. Pojawiają się zwykle nagle i utrzymują się przez kilka tygodni. Ustępują bez pozostawienia śladu.
W rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić pokrzywkę festonowatą oraz pemfigoid.
W leczeniu znajdują zastosowanie preparaty ogólne i miejscowe.